Διαμαρτυρία του Μητροπολίτη Κερκύρας για εκθέματα στην Εθνική Πινακοθήκη
Νέα επιστολή του Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκτάριου σχετικά με τη νέα έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη.
Μετά από πολλή οδύνη, βαθειάς ανησυχίας και έντονου πνευματικού προβληματισμού, απευθύνομαι σε όλους εσάς με αφορμή την εκ νέου ανάρτηση, στους εκθεσιακούς χώρους της Εθνικής Πινακοθήκης, των έργων που όχι μόνο δεν συνιστούν τέχνη, αλλά αποτελούν ωμή, βλάσφημη και κατάφορη ύβρη έναντι της Ορθόδοξου πίστης μας. Τα έργα αυτά διαπομπεύουν ανερυθρίαστα τα ιερά και τα όσιά μας, ενώ υβρίζουν με προκλητικό και βάναυσο τρόπο το σεπτό πρόσωπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, της Υπεραγίας Θεοτόκου και των Αγίων της Εκκλησίας μας.
Η εκ νέου φιλοξενία και επαναφορά αυτών των έργων από την Εθνική Πινακοθήκη, έναν κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της πατρίδας μας, συνιστά πράξη βαθύτατα προσβλητική, την οποία δεν μπορεί η Εκκλησία να αποσιωπήσει.
Τα εν λόγω εκθέματα, κάτω από το προσωπείο δήθεν καλλιτεχνικής ελευθερίας, δεν εκφράζουν ούτε πολιτισμό ούτε δημιουργικότητα. Αντίθετα, συνιστούν ευθεία επιτίμηση κατά του σώματος της Εκκλησίας και, μέσω του αισχρού χλευασμού και της αισθητικής έκπτωσης, καταπατούν την θρησκευτική ελευθερία των Ορθοδόξων Ελλήνων, καταρρακώνοντας το εθνικό μας ήθος.
Ο αυτοπροσδιοριζόμενος ως καλλιτέχνης, πρωταγωνιστής αυτών των «έργων», ο οποίος σε δημόσιες εκδηλώσεις και ειδικά στα λεγόμενα “Gay Pride”, τόλμησε να αναρτήσει εικόνες του Χριστού και της Θεοτόκου στα γεννητικά του όργανα, παραποιεί σκοπίμως την έννοια της καλλιτεχνικής έκφρασης. Εν ονόματι μιας ανεξέλεγκτης «ελευθερίας», μετατρέπει τη δημόσια έκθεση σε βήμα κακόγουστης πρόκλησης και βλασφημίας. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτή η ενέργεια τελείται υπό την αιγίδα και με τη θετική συμβολή της Πολιτείας.
Μεταξύ των προκλητικών και αισχρών αυτών εκθεμάτων περιλαμβάνονται και έργα που παρουσιάζουν την πάνσεπτη μορφή της Υπεραγίας Θεοτόκου σε αισχρές και εξευτελιστικές αναπαραστάσεις, καθώς και αναφορές στον Ιερό Κλήρο υπό μορφήν σκωπτικών και υβριστικών απεικονίσεων, δείχνοντας τον μέσα σε κάδους απορριμμάτων. Η βεβήλωση του ράσου συνιστά όχι μόνο ύβρη κατά των κληρικών, αλλά και κατά της ίδιας της θείας Χάριτος, η οποία ενεργεί μυστικά στην Εκκλησία μέσω των χειροτονημένων λειτουργών της.
Η ιερωσύνη είναι μια θυσιαστική διακονία και αναντικατάστατο στήριγμα του λαού μας σε εποχές δυσκολιών, όπως η κατοχή και η πείνα. Ο ιερέας ήταν εκείνος που, μέσω της Οκτάηχου, του Ψαλτηρίου και του Τριωδίου, στήριζε την ελπίδα του λαού όταν όλα κατέρρεαν. Αυτές οι εικόνες προσβολής της ιερωσύνης δεν πλήττουν μόνο την Εκκλησία, αλλά τραυματίζουν βαθέως και την εθνική μας ταυτότητα.
Η Εκκλησία, ως μήτηρ και τροφός του Γένους, δεν μπορεί να σιωπά μπροστά στη συστηματική απόπειρα εκρίζωσης των πνευματικών μας ριζών και εκτροπής των ηθικών μας αξιών. Η ελληνική Πολιτεία, αντί να προάγει την αληθινή πολιτιστική κληρονομιά, φαίνεται να ενδίδει στις απαιτήσεις μιας μεταμοντέρνας «κουλτούρας», επενδύοντας στην προσβολή ως δήθεν προοδευτισμό. Εν ονόματι της «προόδου» και της «ελευθερίας», φθίνει η Ιερά Παράδοση του Γένους και ακυρώνεται η πνευματική συμβολή της Εκκλησίας στη διαμόρφωση της εθνικής και ηθικής ταυτότητας του λαού μας.
Ως Επίσκοπος της Εκκλησίας του Χριστού, φέρω την ιερή και αμετάκλητη ευθύνη να διαφυλάσσω την ορθόδοξη συνείδηση του πληρώματος, να διαμαρτύρομαι με θάρρος και να υπερασπίζομαι το δικαίωμα των πιστών να ζουν σε μία κοινωνία όπου τα ιερά τους δεν διαπομπεύονται. Η Εκκλησία ποτέ δεν καταδίωξε την τέχνη· αλλά όταν η τέχνη γίνεται εργαλείο θεομαχίας, χάνει τον χαρακτήρα της και μετατρέπεται σε μέσο πνευματικής κακοποίησης.
Η Εκκλησία του Χριστού, ως φιλόστοργος μήτηρ που διαφυλάττει την παρακαταθήκη των Αγίων Πατέρων και προσεύχεται ανηλεώς για τον κόσμο, δεν μπορεί να ανέχεται τη μετατροπή της καλλιτεχνικής ελευθερίας σε εργαλείο θεολογικής ανατροπής και ψυχικής διαστροφής. Η καλλιτεχνική ελευθερία χωρίς περιορισμούς, σεβασμό και διάκριση μεταξύ ιερού και βέβηλου, μετατρέπεται σε ασυδοσία – και η ασυδοσία είναι το αντίθετο της Δημοκρατίας.
Η ανοχή τέτοιων εκθεμάτων, ιδιαίτερα από την Πολιτεία, τους πολιτικούς ηγέτες και τους θεσμικούς διαχειριστές, καταδεικνύει επικίνδυνα σημάδια όχι μόνο πολιτιστικής κοινοτοπίας αλλά και εθνικής έκπτωσης. Διότι, όταν η Πολιτεία νομιμοποιεί τη βλασφημία και καλύπτει την ατιμία με τον μανδύα του πολιτισμού, τότε δεν μπορεί να ομιλεί περί ελευθερίας. Πρόκειται για πνευματικό εκφυλισμό και θεσμική προδοσία.
Καλώ συνεπώς τους αρμοδίους της Πολιτείας, τον κ. Πρωθυπουργό, τους Υπουργούς, και την Κυβέρνηση γενικότερα, να αναλογιστούν τις ευθύνες τους. Να αποσύρουν άμεσα τα εν λόγω εκθέματα και να αποκαταστήσουν την τάξη, τον σεβασμό και την πνευματική αξιοπρέπεια που αξίζει στον λαό μας και στην Ιστορία του. Προσεύχομαι θερμά ώστε να υπάρξει ειλικρινής αναστοχασμός, όχι μόνο για το συγκεκριμένο συμβάν, αλλά και για την κακή κατεύθυνση που λαμβάνει η κοινωνία μας στο σύνολό της.
Ο Κερκύρας, Παξών & Διαποντίων Νήσων
Νεκτάριος