Η Σήμανση της Σύγχρονης Αγροτικής Πραγματικότητας
Η σημερινή πραγματικότητα ψιθυρίζει και αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας, ιδίως για τους αγρότες της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Ο παραδοσιακός αγρότης, που κάποτε αποτελούσε το κύριο στοιχείο ανάπτυξης της υπαίθρου, έχει φτάσει στα όρια του. Στο παρελθόν, η οικογένεια του ήταν ο πυρήνας της αγροτικής ζωής, βασιζόμενη σε αξίες όπως η αυτάρκεια και οι περιορισμένες ανάγκες οδηγώντας σε ένα οικογενειακό εισόδημα που προερχόταν από τη σκληρή εργασία της γης.
Ωστόσο, οι σύγχρονες τεχνικές προκλήσεις έχουν επηρεάσει καταλυτικά την αγροτική παραγωγή. Ο υφιστάμενος εξοπλισμός, όπως τα τρακτέρ και τα ραντιστικά, απλά έχουν τονώσει την παραγωγικότητα, αλλά έχουν επίσης αυξήσει τα κόστη, δημιουργώντας νέα προβλήματα στους αγρότες. Τα περισσότερα λιπάσματα, οι σπόροι και τα φυτοφάρμακα εισάγονται και αν και συμβάλλουν στην αύξηση των ακαθάριστων εσόδων, δημιουργούν παράλληλα την εμφάνιση γιγάντων στον τομέα που επιδρούν τόσο θετικά όσο και αρνητικά στην αγροτική οικονομία. Έτσι, ο παραδοσιακός αγρότης από πρωταγωνιστής της παραγωγής κινδυνεύει να μετατραπεί σε κομπάρσο, στερούμενος τον έλεγχο της καλλιέργειάς του.
Αξιοσημείωτο είναι ότι αρχικά, το αυξημένο εισόδημα που προήλθε από τις επιδοτήσεις της Ε.Ο.Κ. τη δεκαετία του ’80 έδωσε ελπίδα στους αγρότες. Η στήριξη αυτή τους απελευθέρωσε από την καθημερινή κούραση, ενώ η ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση από σύγχρονες μεθόδους παραγωγής τους εισήγαγε σε ένα νέο μοντέρνο μοντέλο παραγωγής. Ωστόσο, με τις αναθεωρήσεις της αγροτικής πολιτικής από το 1992, οι επιδοτήσεις μειώνονται και η αγροτική ζωή στην Ελλάδα δέχεται σημαντικές πιέσεις. Αυτή η κατάσταση έχει προκαλέσει ανησυχίες για το μέλλον του αγροτικού τομέα και την ευημερία των αγροτών.
Αναρωτιέται κανείς αν τα άτομα που διαμόρφωσαν το οικουμενικό αγροτικό μοντέλο είχαν στηριχθεί σε παράγοντες που περιόρισαν την ανεξαρτησία του αγρότη. Η υπερβολή στις συμμαχίες και τις εξωτερικές χρηματοδοτήσεις ενδέχεται να έχουν υποθηκεύσει το μέλλον της αγροτικής παραγωγής, αφήνοντας τους αγρότες παγιδευμένους σε ένα σύστημα που αντί να τους συμβάλλει στην ευημερία, εντείνει την εξάρτηση και τη χρεοκοπία τους. Αντί να έχουν τον έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας, οι αγρότες σήμερα υποχρεώνονται να ανταγωνίζονται με εισαγόμενα προϊόντα που συχνά προσφέρονται σε χαμηλότερες τιμές.
Η εποχή του εκσυγχρονισμένου εξοπλισμού και της τεχνολογίας φαίνεται να έχει αναδείξει ένα χάσμα ανάμεσα στη σύγχρονη πραγματικότητα και τις παραδοσιακές αξίες που κάποτε οδήγησαν στην επιτυχία των αγροτών. Ο αγρότης, πλέον, γίνεται θεατής στην ίδια του την παραγωγική διαδικασία και αναρωτιέται αν το «προχώρημα» που του προτάθηκε είναι πραγματικά η πρόοδος που επιδιώκει.
Η ανάγκη για νέα προοπτική
Η συγκεκριμένη κατάσταση προκαλεί την αναγκαιότητα για νέες ιδέες και καινοτόμες προσεγγίσεις στον αγροτικό τομέα. Οι αγρότες πρέπει να ενδυναμωθούν και να είναι σε θέση να διεκδικήσουν τον ρόλο τους στην παραγωγή, αναζητώντας στρατηγικές που θα συμβάλλουν στη βιωσιμότητα των καλλιεργειών τους, αλλά και στην ανεξαρτησία τους από εξωτερικούς χρηματοδότες.
Είναι επιτακτική η ανάγκη για αναβάθμιση των γνώσεων και των δεξιοτήτων που θα τους επιτρέψουν να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά στη σύγχρονη αγορά. Η εκπαίδευση, η συνεργασία μεταξύ αγροτών και η υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών είναι καθοριστικά βήματα για την ανάκαμψη του αγροτικού τομέα. Καθώς η αγροτική ζωή συνεχίζει να εξελίσσεται, οι προκλήσεις ενδέχεται να είναι πολλές, αλλά και ταυτόχρονα προσφέρονται ευκαιρίες για ένα φωτεινότερο μέλλον στον πρωτογενή τομέα.
Δρ. Σπυρίδων Α. Θεοτοκάτος
Το Kefalonia Life φιλοξενεί νέα, άρθρα και εκδηλώσεις που αφορούν κυρίως την Κεφαλονιά και την Ιθάκη, καθώς και απόψεις πολιτών, πολιτικών και πολιτικών κομμάτων. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν την άποψη των συντακτών τους, χωρίς αυτή να συμπίπτει κατ’ ανάγκη με την άποψη του Kefalonia Life.